Marc Van de Steen (BE), designer

Wat is ontwerpen?
Wat is origineel en wat is variante?
Het woord bron van ideeën.
Wat is volwaardig ontwerpen?
Het hart richt de rede.

Dit zijn enkel vragen en bedenkingen die Marc Van de Steen op 22 september naar voor brengt en in zijn ontwerpen voor interieur, meubels en objekten op een zeer persoonlijke wijze beantwoord worden.

James

- Een wachter, boodschapper, butler.
⁃ Een meubel, skulptuur, kleurobjekt.
⁃ Een afgesproken plet, ludieke kommunikatie.

“Wat zet je daar in?” is hier geen relevante vraag.

In plaats van een berging voor objekten, heb ik een meubel ontworpen als drager van menselijke energie: in de vorm van woorden begrippen, signalen

In het “hoofd” zijn uitklapbare vlakken aangebracht waarop men algemene berichten kan signaleren.
Zo kan men “James” een kommunikatieve rol laten spelen op verschillende niveaus:
⁃ Informatief, door de aanduidingen “mail”, “message”, call again”.
⁃ Ludiek, door de aanduiding: “have you time”.
⁃ Relatie-stimulerend, door de aanduiding: “still angry”, “take it easy”.

In de “mantel” zijn legplankjes aangebracht waarop men – na het uitzetten van de aanduiding ‘message’ – het specifieke bericht op een papiertje kan achterlaten: de afgesproken plek.

De zeven kleine laden – secrets – kunnen op speelse wijze de nieuwsgierigheid uitlokken door de inkijkmogelijkheid via de greep en ook de nieuwsgierigheid beetnemen door een ingebouwd fop-element.

“James” kan dus fungeren als tussenpersoon die berichten opneemt en terug doorgeeft aan leden van een groep of gezin die bijvoorbeeld bij tijdsgebrek elkaar niet bereiken.

Deze “homeguard” is een meubilaire interpretatie van een bekend kultuurelement, namelijk de nood van de mens om zijn territorium te signaleren en te beschermen met wachters onder allerlei vormen zoals menselijk, dierlijke figuren enz.

Ontwerpen kan ook eens meer zijn dan een andere vorm zoeken voor bekende objekten als stoel en tafel. Ik heb een nieuw programma omlijnd en er een vorm uit laten ontstaan.

De andere spiegel

Het begrip ‘spiegel’ roept de idee op van weerspiegeling van de werkelijkheid.
Dagelijks kijken wij wel eens in de spiegel. Doch zien wij onszelf wel zoals wij zijn?

Deze schijnbaar overbodige vraag is het begin van een enige verwondering voor wie in de ‘andere’ spiegel kijkt.

Een gewone spiegel – dit is bekend – geeft een spiegelbeeld; dit betekent: een omgekeerd beeld van de werkelijkheid.

Een kleine proef: draai een tekst naar de spiegel toe en deze wordt, in de gebruikelijke zin, onleesbaar.
Hetzelfde gebeurt met uw beeld; u ziet uzelf op een omgekeerde wijze of m.a.w. U bekijkt een onbestaand persoon, want zoals u zich daar ziet zo bent u niet.

Men kan zichzelf op realistische wijze zien b.v. Op een foto, filmprojektie, of video opname.

Wij zijn echter zo gaan wennen aan het omgekeerde beeld van onszelf dat wij een foto soms ervaren als “niet bijster geslaagd”.

“De andere spiegel” is een klein meubel dat twee spiegelbladen bevat onder een hoek van 90°.

door in dit hoekdeel te kijken ziet u uzelf wellicht voor het eerst op ‘n dynamische menier: u staat als het ware voor uw dubbelganger.

In werkelijkheid staat u ECHT tegenover uzelf, en niet meer tegenover uw spiegelbeeld.

Door de “andere spiegel” te stellen als de echte spiegel wil ik de werkelijkheid dichter bij de mensen brengen. Het is even wennen zichzelf te zien zoals anderen u zien.

Werd dit principe gebruikt door onze grote meesters om zichzelf te portretteren? Zoniet dan hangen onze musea vol met ‘spiegelbeelden’. Ga dus naar Rubens kijken via een spiegel, om zijn ware gelaat te zien.

Tresory

De schatkist is een overbekend meubel dat vooral via verhalen tot ons is gekomen. In film en literatuur is deze de aanleiding bij uitstek om ongelooflijke situaties te motiveren.
Ofschoon de schatkist ons zo vertrouwd voorkomt, hebben wij er wellicht zelf nog geen ontdekt, of zullen wij er nooit mee gekonfronteerd worden, tenzij…

De schatkist blijkt een bijzondere aantrekkingskracht te bezitten, omwille van haar werkelijke of vermoede waarde. Dit element dat tot onze kultuur is gaan behoren heb ik willen aktualiseren door er een menselijk aspekt aan toe te voegen, namelijk een heel persoonlijk verhaal.

Deze schatkist is bedoeld om ‘zelf’ te gebruiken: ik ga er kleine waardevolle voorwerpen in deponeren voor mijn nageslacht: bijvoorbeeld: munten, ‘n jeugddagboek, ‘n uurwerk enz …
Ik kan hierin kostbaarheden verzamelen die in hun ogen waardevol kunnen zijn en die nu wellicht niemand waardeert?

Eens dat ze zijn opgeborgen in de met koper bekleedde binnenkoffer kan het er nooit meer uit zonder de kist af te breken.
Een ingebouwd circuit voorkomt dat men er ooit nog iets uit terug neemt, ook al keert men de kist op zijn kop.
Een schat die om de haverklap bereikbaar is is ook geen schat.

Mijn nakomeling moet dus kiezen: ofwel breekt hij de koffer van grootvader af en komt zo bij de schat, ofwel blijft hij er af en behoudt de schat, zijn nieuwsgierigheid, en de intrinsieke waarde van het meubel.

Door in dit een ontwerp een verhaal in te bouwen dat pas door de gebruiker wordt waar gemaakt heb ik getracht iets aanwezig te stellen dat de waarde van antiek kan evenaren.

Aldus kan er dankzij dit meubel een relatie groeien tussen mensen, over de geslachten heen, en dit lijkt mij iets unieks.

Marc Van de Steen

Opleiding: binnenhuisarchitektuur, filosofie
Leraar aan het Hoger St.Lucas Instituut te Brussel met een kursus ‘leren ontwerpen’, toepassingsgebied ‘meubelontwerp’

Interieur en meubelontwerper
⁃ 1966-68: ontwerper in bedrijf bouwmaterialen
⁃ 1968: professor St.Lucas Gent
⁃ 1971: professor St.Lucas Brussel
⁃ 1976: oprichting “Studie 4 – binnenhuisarchitektuur”
⁃ 1985: oprichting “Markante-design”
⁃ 1988: oprichting “Marc Van de Steen-environnement consultants”

Tentoonstellingen:
⁃ 1978: deelname Interieur 78 – Kortrijk
⁃ 1979: St.Lucas Gallerij Schaarbeek indiv. tentoonst.
⁃ 1980: deelname Interieur 80 – Kortrijk
⁃ 1981: deelname Linea – Gent
⁃ 1983: deelname tentoonstellingen in Brakke grond Amsterdam, St.Lucas Brussel, Linea Gent
⁃ 1984: deelname aan S.A.D Parijs, indiv. tentoonst. Te Brussel

Publikaties in A+, Knack, De Standaard, Abitare (Italië) Villas, Mobilia (Nederland), Space Design (Japan).