Japanse gardens

Het gaat niet zozeer om seizoenen, dan wel om traditie. Het gaat niet zozeer om schikking, dan wel om betekenis. Het gaat niet zozeer om architektuur, dan wel om landschap. De Japanse tuin is een konkrete en nauwkeurige voorstelling van de fundamentele relatie tussen Mens en Natuur. De Mens, als onderdeel van het landschap, bouwt zich een “biotoop” waarin zowel mineralen als planten vorm krijgen en een funktie aanvaarden in een universum dat met een bepaald doel ontworpen werd. De tuin wordt een lust voor het oog. Het oog ontwaart en herkent bepaalde tekens. Japan wordt vaak beschreven als het Rijk der Symbolen, precies omdat alle dingen er een boodschap inhouden. De Japanse tuinen – tenminste diegene die door de eeuwen heen nog niet vernield of vervormd werden – zijn de enige levendig getuigen van een “ideeëngeschiedenis”.

Op het ritme van de jaargetijden herschrijven ze – aan de hand van bloemen, bladeren, regendruppels of sneeuwvlokken – de geschiedenis vanuit twee gezichtspunten: dat van de ontwerper en dat van degene voor wie ze werden aangelegd.
Ze kristalliseren als het ware de veranderende seizoenen: de roze en witte kerselaars, de vuurrode esdoornbladeren. Hun bestaan hebben ze te danken aan die mannen en vrouwen die als bezige bijen twijgen snoeien, dorre bloemen en bladeren opruimen, de tekeningen, in het grind steeds opnieuw bijwerken … Het bezoek aan zo’n tuin begint bij de eerste aanblik en gaat voort in gedachten. Beelden worden zinnebeelden, naarmate de reis vordert.

Peter Gabriel
uit Knack weekend 20.09.89

Guy Laurent is professor-emeritus aan het Hoger Rijksinstituut voor Tuinbouw te Vilvoorde, waar hij van 1955 tot 1989 ondermeer Tuinkunstgeschiedenis doceerde. Hij is industrieel ingenieur landbouw en maakte deel uit van een archeologische missie van de V.U.B. in Syrië als plantkundige en wetenschappelijk fotograaf.
Zijn voordracht over Japanse Tuinen werd een schitterende verkenning van Japanse kultuur en geschiedenis doorheen meer dan tweeduizend jaar evolutie in tuinkunst.
In als zijn vormen: tuinen met water, tuinen zonder water: drooglandschapstuinen, mostuinen, zentuinen.
Na de voordracht toonde Guy Laurent ons zijn prachtige kollektie zwart-wit foto’s over Japanse tuinen.