Structuur - Ruimte - Architectuur
De cyclus over architectuur in Japan vangt aan met een thematische invalshoek (structuur, ruimte), waarin Jan Bruggemans (docent Sint-Lucas Brussel) een, Japan typerende, evolutie schetst die ondermeer verband houdt met de problematiek van aardbevingen en economie. Het werk van Toyo Ito is in deze evolutie een catalysator.
Het verdere verloop van de cyclus is gewijzigd. Professor, architectuurcriticus Riichi Miyake (Shibaura Institute of Technology) heeft immers onze uitnodiging aangnomen om voor archipel een voordracht te houden, meer bepaald over de evolutie in de Japanse architectuurscène van metabolisme tot heden. Miyake is een van de belangrijkste architectuurcritici in Japan. Zijn publicaties gelden wereldwijd als toonaangevend voor al wie de Japanse archtiectuur wil benaderen.
Zijn voordracht zal meer bepaald gaan over het actuele werk van de huidige rijpere generatie. Let wel : deze voordracht gaat door op zaterdag 6 december in plaats van op 13 december. (De voordracht gaat door in het Engels).
De cyclus vervolgt op 23 januari met een voordracht van Hera Van Sande over de architectuurevolutie in Japan van Shinto tot metabolisme. (van het klassieke Japan tot de jaren 50) en op 13 februari met een sprong naar de nieuwe generatie van jonge architecten die vandaag in Japan baanbrekend werk verrichten : continuïteit van het nieuwe.
Hera Van Sande doctoreert rond architectuur in Japan, is verbonden aan de afdeling architectuur van de Rijksuniversiteit te Gent en is de reisleidster van de architectuurreis naar Japan die zij voor Archipel uitwerkte.
STRUCTUUR – RUIMTE – ARCHITECTUUR
De geschiedenis leert ons dat structuur een wezenlijk onderdeel is van architectuur. De voordracht wenst, naar aanleiding van een architectuurreis naar Japan, dit aspect toe te lichten.
Japan is een ideale plaats om aan te tonen dat de natuurlijke omstandigheden, de groeiende internationale contacten en de evolutie van architectuur onder invloed van de economische ontwikkelingen, de promotoren waren van deze evolutie. De architectuur is zwaar onder invloed geweest van aan groei zonder grenzen en een op economie gebaseerde groei die zoals nu blijkt een wildgroei werd. De openbare ruimte werd hoofdzakelijk slachtoffer van deze evolutie.
Gelukkig blijven we ook hier constateren dat architecten richtinggevend kunnen optreden; Het gietijzer en het beton zijn, samen met de electriciteit, belangrijke indicatoren geweest in de evolutie van architectuur. Als je dan moet bouwen op een grond die voortdurend kan bewegen, kan met de Japanse architectuur-evolutie beter begrijpen.
Er is duidelijk een herbronning naar de essentie van ruimtelijke en structurele ervaringen. Is dit de vooravond van een nieuwe romantiek of komt het door een ecologische beweging ? Zijn het economische aspecten die deze structurele kwaliteiten doen ontstaan ?
De voordracht tracht verschillende aspecten toe te lichten door pijlsnel de Japanse structuur te analyseren. De maatschappelijke evolutie zou wel eens de sterkste indicator kunnen zijn, vandaar dat de betrokkenheid binnen politieke aspecten of het bewust opstellen tegen deze aspecten het meest relevante geschiedkundig element zou kunnen zijn.
Architectuur is uiteraard meer dan een geschiedkundige of wetenschappelijke benadering van de maatschappij. Architectuur is communicatie en de grote architecten trachten vooral emoties over te brengen.
Jan Bruggemans
nabeschouwing
WOORD TERZIJDE (uit bulletin december 1997)
In een traditie van 15 jaar heeft archipel een kritisch publiek opgebouwd die van architectuurvoordrachten terecht een inhoudelijk en informatief, professioneel niveau verwacht.
Na de recente voordrachten met Tobia Scarpa, Van Velsen en Van Berkel lag de lat, en de verwachtingen hoog.
De inleiding op de Japan cyclus beantwoordde daar (helaas) niet aan. Dit verbaast ons, maar ten opzichte van ons trouw publiek en ten opzichte van een nieuw publiek (dat soms van zeer ver kwam) voelen wij ons verplicht hierover in dit bulletin duidelijk te zijn. In het korte exposé werd het onderwerp Japan slechts terzijde aangeraakt. Het visueel materiaal (zonder dia’s) was in tegenlicht niet zichtbaar (dit kon niet). Ook inhoudelijk bleven wij op onze honger… Met alle sympathie voor de (over Japan nochtans goed geinformeerde) spreker, maar dit leek op een misverstand. We hebben hem dit na afloop ook gemeld.
We zetten dit recht: de cyclus wordt wel degelijk een stevige inhoudelijk en visuele doorlichting van het brede spectrum van Japanse architectuurcultuur. We breiden de cyclus ook met één avond uit en bieden alvast de aanwezigen op de inleiding, gratis toegang op 6 december.
Met ons excuus voor iets wat wij niet hadden gepland.
De beheerraad
