Opening van het paviljoen van Toyo Ito
In samenwerking met:
Delta Light
Het is klein, maar pregnant. Het ‘staat’ op de oudste site in Brugge. Het zweeft boven de funderingen van de St. Donaaskerk: een pre-romaanse, carolingische centraalbouw. (10e eeuw). De site was in de 11e – 12e eeuw de essentie van Brugge. Kerkelijke helft. Wereldlijke helft. Het castrum. De Burg kreeg toen haar definitieve vorm. In de late 12e eeuw werd die centraalbouw afgebroken na een brand. Een romaans kerkbouw verrees. In de 14e eeuw getransformeerd tot een gotische kathedraal die de site domineerde.
Na de franse revolutie gesloopt (1799). Er werden bomen geplant. Ze staan er nog …
Tweehonderd jaar later : een ideetje, eind 1998 … Archipel stelde voor om precies op die plek, ter gelegenheid van Brugge 2002, een tijdelijk paviljoen op te trekken onder de bomen. Een actuele confrontatie met een geladen historische architecturale site … en met de Brugse ‘roots’. Een layer boven 1.100 jaar oude funderingen. Precies die plek dus … waar Karel de Goede werd vermoord en Van Eyck begraven. Heilige grond. In een stad waar de ‘neo gothic revival’ wat langer duurde dan elders, en de 20ste eeuw zich niet gemakkelijk liet aflezen …
‘Brugge 2002’ zag het in 2000 helemaal zitten, ging ervoor en vroeg ons ‘the right man on the right place’ voor te stellen. In Japan hadden we beklijvend werk gezien. We schreven Toyo Ito aan in dezelfde termen als ooit Mies in Barcelona werd aangesproken : “To do something” … Het sprak hem in Tokyo direct aan. Nauwelijks een maand later (mei 2000) stond Ito reeds in Brugge voor een briefing. Bescheiden man die zich niet wil opdringen, maar met een directe visie die Brugge 2002 meteen overtuigde. In juli 2000 volgde een voorontwerp. “Het enige juiste antwoord bestond erin om iets heel lichts te bouwen, iets wat nergens op ingrijpt. Zo efemeer mogelijk, al was het precies geestelijk” (Toyo Ito).
Wat volgde, was een hardnekkig zoeken van Toyo Ito naar een gebalde synthese in een kleine ‘shelter’ van zijn zoeken naar ‘blurring architecture’. De grenzen van lichtheid, transparantie en vloeiende ruimte. Berekeningen, details, maquettetesten, mockup testen, materiaaltesten, aanpassingen. Het niet zo evidente broze aluminium kantwerk binnen een bekelding van polycarbonaat, boven de cirkelvormige waterpoel waarop een gelaagde, transluscente, brug drijft, wordt thans opgebouwd. Het heeft een discrete evidentie. Na 5 kilometer laswerk en onnoemelijk veel details, E-mails en marathonbesprekingen, is het werk eraan nauwelijks aanwezig. De constructeurs en leveranciers weten echter beter. Dit werd een extreem balanceren tot de grenzen van materialen.
Elke week verandert het nu van uitzicht. Op 31 januari wandelde een enthousiaste burgemeester reeds over het dak van Nieuw Brugse kant, als test … Vanaf 20 februari kunnen we zelf de brug op (die, als er 100 mensen op staan, 4 cm behoort te zakken). Als de zon er op schittert. Het water in rimpels erop reflexteert. Of als ’s nachts een gloed licht vanonder de gelaagde doorschijnende drijvende brug doorstroomt, krijgen we wellicht iets te beleven. Iets van waarde, iets weerloos dus. Iets nutteloos. Iets poëtisch. Iets eigentijds. Iets tijdelijks. Iets dat zich discreet op de plek nestelde. Iets simpel. Iets wat niets weegt. Een statement. Discussiestof over het bouwen in een historische stad. Iets waaronder men ook kan schuilen als het regent en verwonderd kan zijn over die intensiteit van lucht en licht, en de integriteit van oud en nieuw.
paviljoen fiche:
bouwheer: Brugge 2002
voorstel en advies: Archipel
bouwplaats: funderingen voormalige Sint-Donaaskerk, Burg, Brugge
bouwperiode: bovenbouw 2002
architect: Toty Ito, Tokyo
ingenieur: Araya (O.A.K. design office), Tokyo
coördinatie: Hera Van Sande, bdp, Gent
aannemer funderingen: Depret, Zeebrugge
kasseiaanleg: Blondeel, Brugge
aluminiumconstructie: Aelbrecht-Maes, Gent
elektriciteit: Veroughstraete, Dudzele Brugge
verlichting: Targetti, Italië
polycarbonaat: Macro Form, Tielt
brug: Bencore, Italïe
schilderwerk: Decrue
monografie :
TOYO ITO BUILDS THE BRUGES 2002 PAVILION
Binnenkort verschijnt een unieke monografie over de bouw van het paviljoen. Het beschrijft het verhaal van concept en bouw in teksten, plans, details, foto’s. Het oogt alvast schitterend.
Uitgeverij: stichting Kunstboek, samenstelling Hera Van Sande. Archipel steunt de uitgave en tekende in voor 100 exemplaren die zij aan leden en sympathisanten kan aanbieden aan gereduceerde prijs. U krijgt hierover tijdig mogelijkheid tot inschrijving.
Programma
Op 20 februari 2002 om 18u.50 wordt het paviljoen officieel ‘geopend’ door het koninklijk paar, de eerste minister, de minister president, de gouverneur en de burgemeester, in aanwezigheid van Toyo Ito. Het wordt de prélude van de opening van Brugge 2002 – culturele hoofdstad van Europa dat precies om 20u.02 in het nieuwe concertgebouw van start gaat.
Op zaterdag 23 februari 2002 om 22u.00 biedt Delta Light Light samen met Archipel een receptie aan in de ruimte tussen de funderingen van de Sint Donaas onder hotel Crowne Plaza (nabij het paviljoen).
Dit late (nachtelijke uur) hebben we uitgekozen om een zeer specifieke reden. Die zaterdag grijpt immers het publieke openingsfeest plaats van Brugge 2002 – culturele hoofdstad van Europa.
Om 14u.30 zijn er doorlopend voorstellinge in het concertgebouw. In de straten is er een jongerenparade. De brug op de coupure (Jurg Conzett) wordt ingewandeld. Diverse tentoonstellingen worden geopend.
Om 15u.00 zijn er getijdenzangen in de St. Salvatorskathedraal.
Om 19u.30 is er een openingsspektakel op ’t Zand.
Van 21u.00 tot 21.u.30 een japans vuurwerk boven het Zand. Boven Brugge spant een lichtkantwerk (I.B. Lichtateljee). (We verwijzen graag naar de media die het openingsgebeuren wellicht uitvoerig zullen toelichten).
Na het vuurwerk treffen we ons bij het paviljoen.
Vanaf 22u.00 tot 24u.00 tussen de St. Donaasfunderingen (Crowne Plaza) om een glas te heffen op het thans gerealiseerde idee op die zeer bijzondere plek.
