Stadsnatuur

Leonie Jacqmain BWMSTR Label 0208 Stedelijke natuur

We gaan op bezoek in de Singel voor een avond rond Stadsnatuur! De tentoonstelling ‘Stedelijke Natuur’ in de Singel, samengesteld door drie Brusselse bureaus – 1010 architecture urbanism, Fallow en grue. – zoomt in op de verweving van natuurlijk evoluerende processen in stedenbouwkundige opgaven. Deze drie kleine Brusselse bureaus zijn allesbehalve klein in hun ambities voor verweving van het “wilde”, van natuurlijke processen, groen en blauw met het menselijke, economische en urbane in hun projecten. Op verschillende schalen trachten ze de veelstemmige en veeleisende context van de menselijke stad te verweven met een gevoeligheid voor de stedelijke natuur in brede zin. De drie ontwerpbureaus stellen een project uit eigen werk voor, en herbekijken dit vanuit de inzichten die ze tijdens hun onderzoek voor de tentoonstelling opdoen. Hun verschillende invalshoeken en open nieuwsgierige houding naar wat stedelijke natuur dan wel is, is een mooie uitnodiging naar de wereld van de ontwerper om het werkveld anders te bekijken.

Deze visie wordt gekoppeld aan dat van de gerenommeerde Britse stedenbouwkundige en stadsecoloog Matthew Gandy, die naar stedelijke natuur uitgebreid onderzoek doet en in 2022 het boek Natura Urbana publiceerde. Hier verbindt hij verschillende perspectieven vanuit de feministische, postkoloniale en post-humanistische theorieën met perspectieven binnen de stadsecologie. Hij laat oa. kunstenaars, activisten, bewoners en wetenschappers aan het woord over wat “stadsnatuur” kan zijn. Hij viert de veelstemmige stadsnatuur die hij als minstens evenwaardig aan de klassieke “wilde” landschappen beschouwt.
De focus op evoluerende stadslandschappen, de gelaagdheid van de botanische steden waarin we leven en de wetenschap dat onze toekomst afhangt van samenwerking en samenleven met de andere levende wezens om ons heen, kunnen een leidraad zijn om anders te kijken naar onze huidige bouwmethoden en ontwikkelingsmodellen.

Het is extra bijzonder om deze avond in de Singel te kunnen organiseren, waar de grote bewegingen van de Ring, de historische stadsontwikkeling en twintigste-eeuwse uitbreidingen een landschap heeft doen ontstaan van restgroen, nieuwe wildernissen en mens-loze randen.

1010au

1010 architecture urbanisme

… is een ontwerpbureau voor architectuur en stedenbouw: ons werk komt onmiskenbaar voort uit de rijke achtergrond en geschiedenis van deze takken van kennis. In de praktijk kijken we vaak over de huidige grenzen van deze disciplines heen vanuit de ambitie om bij te dragen aan een holistische stedelijke ervaring.

… bekijkt haar omgeving met een inclusieve blik. We staan open voor de veelheid aan stemmen die onze steden bevolken, inclusief de vaak ongehoorde kreten van de fysieke omgeving (water, bodem, energie en materie); de drijvende krachten achter onze toekomst.

… als mensen uit de praktijk met één voet in de academische wereld, nemen we een op onderzoek gebaseerde houding aan met grote nieuwsgierigheid, altijd op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in het veld.

Het werk van 1010 is het resultaat van een voortdurend creatief proces: geworteld in de plekken die we ontwerpen, betrokken bij gebruikers en bewoners, bewust van het aspect tijd als hoofdingrediënt van het ruimtelijk project – de tijd voor de geesten om te rijpen, het momentum, de tijd om iets te laten groeien en bouwen. (tekst website)

Fallow

Fallow is een jong en veelzijdig bureau, gevestigd in Brussel, dat zich richt op ruimtelijke en socio-ecologische uitdagingen met een veelzijdige interesse in het open veld van architectuur, landschap en stedenbouw.
Fallow is het platform voor samenwerking tussen Matthias Salaets, Michaël Stas en Carmen Van Maercke, die voortbouwen op ervaringen bij bureaus als Elding Oscarson (SE), 51N4E (BE) en Studio Paola Viganò (BE), Architecture Workroom Brussels (BE) alsook bij departement omgeving (BE) en door betrokkenheid bij onderwijs en academisch onderzoek.
Ze vertrekken van een multiscalaire en systemische benadering waarbij de huidige toestand, context en opgave doordacht worden overwogen en bevraagd. Vandaag werken ze aan projecten van verschillende schalen en detailniveaus, gaande van openbare ruimte, over renovaties, paviljoen- en meubelontwerp, een verticale fabriek, tot territoriale visieontwikkeling.

grue.

Grue. werd in 2013 opgericht tussen Parijs en Brussel en ontwikkelt zijn praktijk op het gebied van stedenbouw, landschap en architectuur. Het werd opgericht door twee architecten Marie Alléaume en Nathanaëlle Baës Cantillon en een landschapsarchitect Rodolphe Raguccia.

Matthew Gandy

Matthew Gandy is een cultureel, stedelijk en milieugeograaf met bijzondere interesse in landschap, infrastructuur en recentelijk biodiversiteit. De historische reikwijdte van zijn werk strekt zich uit van de middelste decennia van de negentiende eeuw tot het recente verleden. Zijn onderzoek strekt zich uit van aspecten van milieugeschiedenis, waaronder epidemiologie, tot hedendaagse raakvlakken tussen natuur en cultuur, waaronder de beeldende kunst. Zijn boek Concrete and clay: reworking nature in New York City (MIT Press, 2002) werd in 2003 bekroond met de Spiro Kostof-prijs voor het boek in de afgelopen twee jaar “dat de grootste bijdrage heeft geleverd aan ons begrip van stedenbouw en de relatie daarvan met architectuur”. Zijn boek The fabric of space: water, modernity, and the urban imagination (The MIT Press, 2014) werd bekroond met de 2014 AAG Meridian Award for Outstanding Scholarly Work in Geography en de 2016 award voor het meest innovatieve boek in de planningsgeschiedenis van de International Planning History Society. Recentelijk schreef hij een onderzoeksmonografie Natura Urbana over biodiversiteit en stedelijke natuur.

Matthew Gandy was gastwetenschapper aan Columbia University, New York; de University of California, Los Angeles; Newcastle University; de Technische Universiteit, Berlijn; de Humboldt University, Berlijn; en de University of the Arts, Berlijn. Hij was oprichter en directeur van het UCL Urban Laboratory (2005-11) en is medeoprichter van de Urban Salon. Matthew is ook actief betrokken bij lokale kwesties in Hackney, Oost-Londen, en is lid van Hackney Biodiversity Partnership en Sustainable Hackney. Sinds 2013 is hij mederedacteur van The International Journal of Urban and Regional Research. In 2015 werd hij gekozen tot fellow van de Academy of Social Sciences en in 2016 tot fellow van de British Academy.

EXPO – Stedelijke natuur

In de tentoonstelling Stedelijke natuur richten ontwerpbureaus 1010, Fallow en Grue. zich op het verleden, het heden en de toekomst van de natuur in de architectuurproductie. Ze tonen hoe Léon Stynen en Paul De Meyer, de architecten van De Singel, naar het gebouw keken in relatie tot het landschap. Hoe verovert de natuur vandaag haar plekje in en rond het gebouw? Welke relaties tussen kunstmatig en natuurlijk leven mogen we in de toekomst verwachten?

De tentoonstelling loopt nog tot en met 17 maart 2024 in De Singel.