2021
Togetherness
De uitbraak van COVID-19 heeft het landschap van het alledaagse over de hele wereld volledig veranderd. Steden lagen er verlaten bij. Teken van menselijk leven ontbrak, terwijl dieren stedelijk territorium inpalmden. De luchtkwaliteit verbeterde aanzienlijk. Mensen zagen voor het eerst in hun leven de Himalaya, nochtans vlakbij, maar de smog sluierde de prachtige vergezichten. De natuur floreerde, de stilte overheerste en we voelden ons ergens in een idylle, een paradijselijke thuis. Een nieuw landschap ontstond. Helaas niet voor iedereen.
“Gekluisterd” in huis. Wie plaats en buitenruimte had, kon genieten van deze plotse ommekeer in het leven. Een herbronning, een verpozing, even herademen in de mallemolen van het jachtige leven. Thuis werken, thuis ontspannen, thuis studeren, thuis verblijven, … Thuis …
Langzaam sijpelden nieuwsberichten binnen van achtergestelde kinderen, achterstand op school, gebrek aan middelen, groeiend huiselijk geweld, … De keerzijde van de medaille.
Er kwamen nieuwe reglementen, een nieuwe dagelijkse “orde”, een nieuw dagelijks functioneren: afstand, bubbels, maskers, social distancing,… Lijnen op de grond, stickers met regels, regels en regels, overal wachtrijen, plastic schermen, roosters op de grond, gridpatronen met wachtlijnen in winkels en publieke gebouwen, op de stoep voor de winkel, … “We zijn gezichtsloze figuren geworden die afstand nemen.”
Net in deze tijden is “samen” meer dan ooit belangrijk. Architectuur en publieke ruimte hebben als intrinsiek doel mensen samen te brengen, te verbinden. Zoals vorig jaar in Gent, tijdens het Festival van de Architectuur: “Verbind de stad!”.
Hoe kunnen we vorm geven aan ruimtelijke patronen van ‘togetherness’, aan samenhorigheid? Hoe kunnen we ruimtelijke patronen en functies onderzoeken, bestuderen, analyseren, vormgeven op een manier dat ze het sociaal interactieve, het inclusieve, het integratieve, het speelse, het empathische, het interstitiële bevorderen? Hoe kunnen we omgaan met, of liever weerstand bieden aan deze tijdelijke (externe) realiteit van sociale afstandelijkheid?
RUIMTE WORDT CRUCIAAL, met vooral aandacht voor de vermenging van en de transitie tussen private, publieke en collectieve ruimte, binnen het overkoepelende thema van togetherness.
Hera Van Sande