La biennale di Venezia '14

‘De architectuur verkeert in slechte gezondheid’ (Rem Koolhaas)

De Nederlandse architect Rem Koolhaas is de curator van de 14e Internationale Architectuurbiënnale. De expositie krijgt de overkoepelende naam ‘Fundamentals’ en gaat door op verschillende plaatsen in Venetië. ‘Fundamentals’ bekijkt de evolutie van de architectuur in de voorbije 100 jaar.

Connecties verbreken

“We willen alle connecties met de hedendaagse architectuur verbreken, die ongeacht veel indrukwekkende creaties, niet in een goede gezondheidstoestand verkeert”, zegt Rem Koolhaas. De moderniteit heeft volgens hem wereldwijd gelijkvormige gebouwen teweeggebracht. Hij wil zich daarentegen focussen op de progressie die de globale architectuur in de afgelopen 100 jaar heeft doorgemaakt. Bij vorige biënnales lag de focus volgens Koolhaas te sterk op het vereren van de hedendaagse architectuur.

“We hopen het te serieuze karakter van het architectenberoep wat weg te nemen”, voegt hij eraan toe. “Ik denk dat de architectuur te vaak als een bloedserieuze discipline wordt behandeld, terwijl het eigenlijk zeer dynamisch en levendig is”.

Veelzijdig en alomvattend

De expositie is geëvolueerd naar een groot onderzoeksproject waarin heel wat voorbereidingstijd is gekropen. Rem Koolhaas heeft dubbel zo veel tijd gevraagd als gebruikelijk en de biënnale duurt dit jaar dan ook twee keer zo lang.

Drie verschillende complementaire tentoonstellingen in het Centrale Paviljoen, in de Arsenale en in de Nationale Paviljoens in Venetië bezorgen een frisse kijk op de rijkdom van de architectuur. Koolhaas beweert dat ‘Fundamentals’ ook de humor in de bouwkunst zal benadrukken.

‘Elements op Architecture’

De tentoonstelling ‘Elements of Architecture’ in het Centrale Paviljoen spreidt zich uit over verschillende kamers die elk gewijd zijn aan een bepaald architecturaal element. Koolhaas wil de aandacht namelijk vestigen op de architectuur zelf en niet op de afzonderlijke architecten. Tijdens deze expositie is er dan ook geen plaats voor het laatste nieuwe kunstje van grote namen. Het is een totaalwerk dat alle elementaire delen uit de architectuur onder de loep wil nemen. De vloer, het dak, de muur, het raam en de deur zijn volgens Koolhaas in de loop der jaren volledig in verdrukking geraakt. Zo verdwijnt bijvoorbeeld het raam volledig in de glasgevel en is het plafond niet langer een decoratief en symbolisch element maar een neutraal en nietszeggend gegeven geworden.

‘Absorbing Modernity: 1914-2014’

In de Nationale Paviljoens werken de 65 deelnemende landen rond het thema ‘Absorbing Modernity: 1914-2014’. ‘Absorbing Modernity’ belicht de evolutie van nationale architectuurstijlen. Modernisering heeft volgens de curator wereldwijde uniformiteit teweeggebracht in de architectuur. In 1914 was het nog nuttig om te spreken over een ‘Chinese’, een ‘Zwitserse’ of een ‘Indiase’ architect, maar 100 jaar later zijn nationale karakteristieken grotendeels bedolven geraakt onder de moderniteit in de sector. Toch hebben nog een aantal unieke elementen en mentaliteiten stand gehouden.

‘Monditalia’

‘Monditalia’ vindt plaats in het Arsenale in Venetië. Hier wordt de geschiedenis van de Italiaanse architectuur voorgesteld. In ‘Monditalia’ worden dans, muziek, film en theater vermengd met architecturale installaties.

Belangrijkste event

De Biënnale van Venetië gaat al sinds 1895 door. De kunstbiënnale wordt gehouden in de oneven jaren en de architectuurbiënnale in de even jaren.
“We worden universeel erkend als het belangrijkste architectuurevent in de wereld. Bij ons komt architectuur in aanraking met het leven en de samenleving in het algemeen”, legt president Paolo Baratta uit (AD).

De 14e Architectuurbiënnale loopt van 7 juni tot 23 november in Venetië.
Reisbegeleiding : Wim Supply.

Artikel uit WEEKEND KNACK – vrijdag 06 juni 2014

Boeiende recensie van Chantal Pattyn.