Een zoom-in door KAAN architecten (NL)

KAAN Architecten is gevestigd in Rotterdam, São Paulo en Parijs. Zij opereren in een mondiale context en combineren praktische en academische expertise op het gebied van architectuur, stedenbouw en onderzoek naar de gebouwde omgeving. De studio, geleid door Kees Kaan, Vincent Panhuysen en Dikkie Scipio, bestaat uit een internationaal team van architecten, landschapsarchitecten, stedenbouwkundigen, ingenieurs en grafische ontwerpers. KAAN Architecten gelooft in de kruisbestuiving tussen projecten en diverse disciplines als een essentieel instrument om een kritisch debat in de studio te bevorderen. Sinds de lancering van het bureau heeft KAAN Architecten een breed scala aan projecten uitgevoerd en begeleid, actief in de private en de publieke sector, met projectteams die steeds meer multidisciplinair en dynamischer worden. KAAN Architecten onderhoudt een cultuur van constante evolutie, essentieel in een beroep dat in een snel tempo verandert.

In Antwerpen verbouwt KAAN architecten het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen. Initieel zou de lezing doorgaan in het KMSKA, maar wegens vertraging der werken kan de aannemer geen werfbezoek meer toestaan tot het eind der werken. We verhuizen de lezing over het KMSKA naar Gent. Dikkie Scipio (KAAN architecten) neemt dit gebouw onder de loep en zoomt in.

KAAN

Dit 19de-eeuwse museumgebouw op het Antwerpse Zuid was aan een grondige renovatie toe. In 2011 gingen de werken van start. In de voormalige patio’s of binnentuinen van het historische gebouw verrijst een nieuw museumvolume: het verticale museum. Een tiental moderne zalen – hoge en lage, kleine en grote, lichte en donkere – zorgen voor een gloednieuwe ervaring. Tegelijk wordt de oorspronkelijke route in het bestaande gebouw in ere hersteld. Het nieuwe museum zal niet te zien zijn vanuit het oude, en andersom. Er zal dus ruimte zijn voor twee verschillende werelden in één gebouw. “We willen het krachtige 19de-eeuwse gebouw zo veel mogelijk conserveren zodat je het oude museum opnieuw kunt ervaren zoals het was terwijl het nieuwe verticale museum een even sterke maar totaal andere ruimtebeleving biedt”. De indrukwekkende 19de-eeuwse inkomhal krijgt zijn 21ste-eeuws equivalent.

Karin Borghouts

KAAN architecten heeft nog meer realisaties in België.
Utopia, de Bibliotheek en Academie voor Podiumkunsten, werd vorig jaar geopend voor de inwoners van Aalst, na een open prijsvraag die in 2015 is uitgeschreven door de gemeenteraad. Het 8.000 m2 grote bakstenen complex incorporeert een opvallend historisch gebouw uit de tweede helft van de negentiende eeuw en zorgt voor een verjonging van het stedelijke landschap, terwijl het op een elegante manier uitdrukking geeft aan de vereiste functionaliteit. De zogenaamde Pupillenschool, een gebouw uit 1880 met een school waar de kinderen van soldaten opgevoed werden tot ze zich op hun 16e bij een regiment konden melden, is ingebed in het ontwerp van KAAN Architecten en vormt nu de hoeksteen van het nieuwe gebouw. Zowel buiten als binnen gaan de historische gevels perfect samen met de royale ruimtes en gaat het metselwerk een dialoog aan met de lichtgrijze betonelementen. Een overweldigende atrium met leeszaal vormt een spil in het complex. Naast het auditorium op de begane grond, is de Academie voor Podiumkunsten gevestigd op de eerste twee verdiepingen, langs het atrium. In het nieuwe gebouw hebben de danszaal, repetitiezalen en onderwijsruimtes ramen die even breed en hoog zijn als de ruimtes zelf, waardoor ze zowel een venster op de stad als een blik naar binnen vanuit de stad bieden en tegelijkertijd uitdrukking geven aan de gevelcompositie.

Eveneens in Aalst is er het nieuwe Crematorium Siesegem, na deelname aan een internationale wedstrijd die het bureau in 2012 heeft gewonnen. Het gebouw is een opeenvolging van ruimten in een symbiotische relatie met de rustgevende omgeving. Het crematorium, met een voetafdruk van 74 bij 74 meter, grenst aan de westelijke ringweg rondom de stad. Het gebouw gaat op in een door heesters en bomen omzoomd park, ontworpen door landschapsarchitect Erik Dhont. Bij aankomst op het terrein vanaf de Blauwenbergstraat is de sereniteit voelbaar en doen de golvende, groene heuvels een gevoel van vertraging ontstaan. Architectuur begeleidt, zowel metaforisch als fysiek, de overgang van een drukke buitenwereld naar een rustig en ingetogen interieur. Crematorium Siesegem is – met zijn hoge ruimtes – een ode aan verticaliteit, die tot uiting komt in een toch horizontaal gebouw met een zuivere geometrie en evenwichtige proporties. Een heldere omgeving en een rustgevend landschap gaan samen en stralen rust uit. Zonder te vervallen in een pompeuze monumentaliteit, is het gebouw met de omliggende buitenruimte een oase van herinnering.