BC Architects & Studies
Met de steun van:
BC Architects
Recentelijk werd de bijzondere editie 287 “Practices of change” van A+ i.s.m. Architecture Workroom Brussels gelanceerd. Het is een schitterend nummer dat de praktijk van de verandering in kaart brengt en de noodzaak ervan duidt. Het nummer gaat op zoek naar de manier waarop ontwerpkracht kan ingezet worden om verandering in de samenleving mogelijk te maken, hoe die veranderingen kunnen versneld worden en ruimte krijgen, en hoe die veranderingen in de juiste richting kunnen aangejaagd worden. Projecten, gaande van de impact van mobiliteitstransitie tot wijkmotoren, zorgscholen, voedselbossen, maakleerplekken, energiewijken, circulaire havens, betaalbaar wonen, duurzame voedselproductie, … dienen een plaats te krijgen in en buiten onze stadslandschappen. “Het gaat over het vormgeven van projecten via de rol van de ontwerper in de processen van de totstandkoming van architectuuropdrachten van de toekomst en die deze ook mogelijk maken”, leidt Roeland Dudal (AWB) het nummer in. Het gaat over architectuurpraktijken die verandering stimuleren in plaats van praktijken die zich aanpassen aan verandering. Ontwerpers kunnen immers als spilfiguur fungeren in de processen van maatschappelijke verandering.
Een van deze bureaus, actief sedert 2012, is BC Architects, Studies and Materials. Het is een hybride structuur bestaande uit een architectuurbureau (BC Architects), een experimenteel en educatief lab (BC Studies) en een coöperatieve circulaire materiaalproductie (BC materials).
Vier architecten – Nicolas Coeckelberghs, Wes Degreef, Ken De Cooman en Laurens Bekemans – studeerden samen architectuur aan Sint Lukas Brussel (nu LUCA Campus Brussel, KU Leuven), en besloten om hun ambities te groeperen via een vzw genaamd ‘Brussels Cooperation’. Na hun studies trokken drie van de oprichters naar Burundi om een nieuwe bibliotheek te bouwen. In het dorp Muyinga gingen ze aan de slag met de lokale gemeenschap – zonder overheidscommissie, contract of welke vergunning dan ook. Met een opgehaald budget van slechts 20.000 euro bleek hun traditionele westerse architectuuropleiding – die voornamelijk gebaseerd is op dure en CO2-intensieve materialen – niet zo nuttig. Deze ervaring deed de jonge architecten nadenken over de architectuurpraktijk.
BC Architects
Bibliotheek in Muyinga – Burundi
BC Architects
Bibliotheek in Muyinga – Burundi
De architecten van BC gaan verder dan het bouwen van puur esthetisch aantrekkelijke gebouwen. Vanuit een ecologisch bewust optimisme doen ze grondig onderzoek naar materialen, investeren ze in circulaire logica en stimuleren ze co-creatie. Gaandeweg probeert BC de hele bouwsector te transformeren.
BC is van mening dat architecten, om een positieve impact op onze samenleving te hebben, moeten ingrijpen buiten de enge definitie van de professional die de uitvoering van gebouwen ontwerpt en controleert. Daarom waagt BC zich aan materiaalproductie, contractering, kennisoverdracht en maatschappelijke organisatie, wat allemaal hun ontwerpbenadering beïnvloedt. Daaromheen komen tal van actoren en processen naar voren en begint van daaruit het beeld van een hybride architectuurpraktijk te ontstaan. De kijk van BC op het bouwen evolueert geleidelijk vanuit lokale en zeer specifieke ervaringen, zoals de keuze om te werken met lokale middelen en vaardigheden, de interesse voor materialen zoals aarde en hennepbeton, de drang van het pionieren, de risico’s die samenhangen met experimenteren, het zich inschrijven in een bestaande bouwcultuur en netwerk van bouwers, het organiseren van workshops of bouwkampen, de behoefte aan vruchtbare samenwerkingen, de noodzakelijke herdefiniëring van de professionele grenzen, het directe engagement in materiaalproductie en constructie, …. BC hoopt dat architectuur kan bijdragen aan een wereld in transitie.
In 2019 bouwde BC een circulaire, modulaire productieloods op de terreinen van Tour & Taxis, waar BC Materials grondverzet van stadswerven omzet tot circulaire bouwmaterialen. Op de site van circulareconomy.brussels lezen we over dit project: Dit project wil aan een andere stad bouwen door ruimte te maken voor innovatieve productieactiviteiten, kortgeschoolde arbeidsplaatsen en circulaire economie: van de postindustriële stad naar de productieve stad. Deze werf voor een circulaire, modulaire productieloods maakt voor het eerst plaats voor bouwmaterialenproductie in het Brussels Gewest, door wachtgronden tijdelijk te gebruiken als productieplaats. De productieloods is een investering, een materialenbank die kan verhuizen en groeien in de stad zoals nodig. Deze loods combineert inkomende herbruikmaterialen en nieuwe herbruikmaterialen in een volledig demonteerbaar ontwerp: alles kan bij demontage op vrachtwagens geladen worden om op de volgende wachtgrond opgebouwd te worden. Op het einde van de levenscyclus verdwijnt het gebouw als componenten in gangbare herbruikkringlopen, zonder afval. Circulariteit wordt hier dus gedacht op materialenniveau (componenten), op gebouwniveau (verbindingen) en op stadsniveau (ruimtegebruik).
“De jonge Brusselse start-up BC Materials realiseert een première in Europa. Deze spin-off van het bureau BC Architects & Studies geeft een tweede leven aan de uitgegraven grond van bouwwerven, die wordt omgevormd tot bakstenen van gecomprimeerde aarde, pleistermateriaal of leemmortel. Afval wordt omgevormd tot grondstof en materiaal. Niemand anders doet dat in Europa.” (Michel Lauwers, L’Echo)
BC Architects
BC Architects
BC Architects
De openingslezing van het werkjaar togetherness van Archipel draagt de titel Act of Building, en refereert naar de publicatie van hun gelijknamige boek. Van de eerste fieldtrips voor het ontwerp van een bibliotheek in Burundi tot het betrekken van meer dan 150 workshopdeelnemers bij de bouw van een openbaar gebouw in België, vertellen de verhalen in dit boek hoe BC Architects & Studies zich bezighouden met de daad van het bouwen.
Dit boek is het resultaat van het werk dat Pauline Lefebvre, onderzoeker en theoreticus van de architectuur, heeft uitgevoerd bij, met en over BC Architects & Studies. Samen met BC ontwierp ze dit boek als zowel een onafhankelijk voorstel als een aanvulling op de deelname van BC Architects & Studies aan de 16e Internationale Architectuurtentoonstelling – La Biennale di Venezia, samengesteld door Yvonne Farrell en Shelley McNamara.
BC Architects
We duiken het werkjaar togetherness in met een architectuurbureau dat inzet op participatie, dat de rol van de architect drastisch in vraag stelt en actief mee verandert.
Lees ook het boeiend gesprek tussen THEIR WAY (Horst) en BC Architects & Studies.
