De productieve stad

TRANS architectuur | stedenbouw Deelfabriek Kortrijk

Hoe kunnen we ruimte creëren voor maakindustrie in een stedelijke context waarin vaak alle mechanismes gericht lijken op het ontwikkelen van woningen? Er is nood aan een groter verhaal over de productieve stad, met gedeelde ruimten, dat verder gaat dan alleen het vastgoedverhaal. Hoewel de woningbehoefte terecht is, moeten we waken voor een monocultuur. De maakindustrie vormt een toegevoegde waarde voor een stad. TRANS architectuur | stedenbouw is niet aan zijn proefstuk toe. Met ervaring in diverse stedelijke maakindustrieprojecten in Gent onderzoekt het bureau nu ook de deeleconomie in Kortrijk. De lezing toont projecten die de maakindustrie in de stad perfect illustreren.

Als voorbeeld halen we één project aan: de oude brandweerkazerne te Kortrijk, die herontwikkeld wordt tot deelfabriek, een ontmoetingsplek waar burger-, buurt- en stadsinitiatieven elkaar vinden. De deelfabriek wil delen promoten als alternatief voor bezitten en empowerment stimuleren, waarbij de verschillende initiatiefnemers elkaar kunnen vinden en versterken. Het gebouw “Tuighuizen” ook wel oude Brandweerkazerne genoemd werd in 1940 gebouwd en werd in 2003 geklasseerd als beschermd monument. Het markante gebouw valt in hoofdzaak op door het torenvolume met trappenhuis naast de lage vleugels opgetrokken in een betonnen structuur en bekleed met baksteen parement. Het ontwerp zet strek in op het onthalend gebaar dat gegeven wordt door het gebouw open te stellen op de hoek en er een markthal te situeren: een ruimte waar alle participanten hun werking kunnen tonen en een sociale kruidenier zijn waren uitstalt. In het hart wordt een reeks ateliers geschikt, elk met een adres aan een opengewerkt binnenplein. De bestaande industriële loods wordt gerenoveerd tot centraal depot. In de toren huist een klimvereniging. De met glas omgeven bekroning wordt een unieke ontmoetingsruimte onder een hemel die door een kunstenaar wordt bewerkt. De deelfabriek zal een baken vormen in de wijk en ver daarbuiten en de deeleconomie een plaats geven in de stad

Bram Aerts richtte in 2011 TRANS architectuur & stedenbouw op samen met Carolien Pasmans. Nadat hij afstudeerde aan de KULeuven deed hij professionele ervaring op in Brussel en Antwerpen. Met meer dan 15 jaar expertise in architectuur en stedenbouw richt hij zich op de creatieve richting van het bureau, klantenrelaties, communicatie en onderzoek. Hij is nauw betrokken bij alle projecten van TRANS, van conceptie tot en met de realisatie, waaronder het Leietheater Deinze, Masterplan Pelt, het Design Museum Gent, RITCS Brussel en de Dockside toren Brussel. Voor diverse projecten kreeg het bureau (internationale) erkenning, zoals de selectie voor de EU Mies van der Rohe award 2019, als laureaat Big Mat Award 2019, Belgian Building Awards en de Jo Crepain prijzen 2019. Bram Aerts is een toegewijd lesgever aan de Faculteit Architectuur KU Leuven Sint-Lucas Gent en voorheen aan de Universiteit Antwerpen en de Rotterdamse Academie voor Bouwkunst. Hij treedt vaak op als extern jurylid bij ontwerp reviews. Zowel in Vlaanderen, Brussel als internationaal geeft Bram Aerts lezingen en is hij jurylid in architectuurwedstrijden. Hij treedt op als auteur en droeg bij aan publicaties zoals City Made (nai 010 – 2018) en As a Theatre (MER Paper Kunsthalle – 2020). Sinds 2021 is Bram Aerts lid van de Kwaliteitskamer van de stad Gent. In die hoedanigheid adviseert hij opdrachtgevers en ontwerpers over de kwaliteit van projecten die in Gent worden gerealiseerd. (tekst website TRANS)

Architectuuprijs Kortrijk.

De lezing wordt voorafgegaan door de uitreiking van de architectuurprijs Kortrijk, waarbij Bram Aerts tevens voorzitter van de jury is.

“AK (Architectuur Kortrijk – vroeger Kortrijk Heritage) en ABEKO (Adviesraad Bouwkundig Erfgoed Kortrijk) hebben in de voorbije jaren, afzonderlijk, architectuurwedstrijden ingericht voor Kortrijkse architectuurprojecten. Dit jaar hebben ze beslist om dit samen te doen.

Zoals in andere steden overtreffen in Kortrijk, vooral in het stadscentrum, de renovatie- en erfgoedprojecten steeds meer de nieuwbouwprojecten.
Bepaalde ingestuurde renovaties staan op de inventarislijst van Onroerend Erfgoed. Deze projecten vallen binnen een bijzondere categorie, ‘erfgoed’.

Alle inzendingen zijn bijzondere projecten. Die willen wij laten zien aan de Kortrijkse bevolking. Wij willen ook de bouwheren in de bloemetjes zetten voor de moed die zij hebben om een duidelijk keuze te maken voor kwaliteit, in dikwijls niet evidente omstandigheden. En wij willen ook tonen welke architecten in staat zijn deze bijzondere projecten vorm te geven en verder te bouwen aan een kwalitatieve stad.

Deze architectuurwedstrijd is deze keer bewust beperkt tot kleinschalige projecten, die meestal door private bouwheren werden gebouwd. Als voorbeelden voor anderen die een erfgoedproject, een renovatie of een nieuwbouw willen aanvatten.

Niettegenstaande die beperking zijn er 38 projecten ingestuurd voor de Architectuurprijs Kortrijk. Uit deze inzendingen heeft een beoordelingscommissie er 8 geselecteerd die zij bijzonder waardevol vindt. Het betreft hier allemaal bestaande projecten die interessant worden omgevormd of die worden afgebroken en herbouwd.

Wij vinden er alle soorten ingrepen in terug: een klassieke verbouwing, een opsplitsing van een woning in kantoorruimte en woning, een nieuwbouw die een woning, vrij beroep en een kapperszaak combineert, een verbouwing met een bijzondere tuinkamer, een winkel met woning en atelier omgevormd tot woning, een nieuwe woning op een heel smal perceel, een bijzonder compacte woning waar geen enkele ruimte verloren gaat, een woning uit de jaren zestig die met veel respect voor het bestaande wordt omgevormd tot een boeiende hedendaagse woning, …

Dit alles samen toont ons een rijk gamma van mogelijkheden en oplossingen, Verrassende en inventieve ingrepen die wij niet meteen zouden verwachten en die tonen hoe men met creativiteit bijzondere en aangename woningen kan realiseren.”

Alle projecten te zien op de website kortrijkarchitectuur

WONDER – Kortrijk Creativity Festival

De toekomst is nu. Een nieuwe generatie staat klaar om op zijn eigen atypische en rebelse manier de tanden te zetten in de maatschappelijke uitdagingen van morgen.
Ze schuwen het experiment niet, maar omarmen enthousiast de nieuwste digitale technologieën zonder hun klassiekers te verloochenen. They go phygital…
In deze uitdagende tijden helpt WONDER je blik te verruimen met producten en concepten die onze toekomst zullen maken.

Laat je op 8 Kortrijkse stadslocaties verrassen, durf anders kijken naar wat is en laat je verwonderen door wat komt … WONDER opening: donderdag 20 oktober om 18u00 in de Budafabriek. De expo’s zijn die avond open tot 23u00.

WONDER is volledig gratis te bezoeken.
Lees meer op de website van WONDER