Stad tussen droom en daad
40 € voor leden
55 € voor niet-leden
Leden krijgen voorrang bij inschrijving!
Met de steun van:
Eva Lo
Dit najaar organiseert Archipel in Antwerpen een verkennende tocht op twee wielen langs modernistische woonexperimenten.
Aan het begin van de twintigste eeuw beleefde Antwerpen een ongeziene demografische en economische groei. Die expansie maakte een geïntegreerde visie op de stedelijke en regionale ontwikkeling dringend noodzakelijk. De wet op de demilitarisering van de stad en de afbraak van de Brialmontomwalling boden een unieke kans om een toekomstgerichte stadsplanning te ontwikkelen, niet alleen voor Antwerpen zelf, maar ook voor de omliggende randgemeenten.
De ambitieuze plannen voor de “inrichting der Antwerpsche agglomeratie” positioneerden de stad internationaal als pionier in grootstedelijke visievorming. Toch bleef de realisatie vaak beperkt tot het papier: de ambitie was groot, maar de stedelijke daadkracht schoot tekort. Bovendien maakte de uitbraak van de Eerste Wereldoorlog abrupt een einde aan de eerste golf van implementatie.
De randgemeenten ontwikkelden zich bijgevolg elk op hun eigen manier, vaak gestuurd door lokale opportuniteiten en private grondspeculatie. In Hoboken ontstond snel een dens bebouwd industriële voorstad met een uitgesproken arbeiderskarakter. Mortsel trok innovatieve industrieën aan en combineerde die met de aanleg van meer residentiële woonwijken. In Deurne kwamen op grote schaal ‘Conforta-woningen’ tot stand, gericht op arbeidersgezinnen en de lagere middenklasse. Op het terrein van de wereldtentoonstelling van 1930 werden nog vóór de Tweede Wereldoorlog woningen gebouwd volgens de principes van het modernisme in stedenbouw en architectuur. Ook de droom op Linkeroever als moderne tegenhanger van de rechteroever kende haar oorsprong al in de negentiende eeuw. Toch zouden turbulente decennia, gevolgd door een gebrek aan politieke wil en institutionele coherentie, de ambitieuze plannen nooit volledig tot uitvoering brengen.
Hoewel Antwerpen in de twintigste eeuw zelden een coherente stadsontwikkeling kende en grootschalige plannen vaak uitbleven, was de stad wél een vruchtbare voedingsbodem voor architecturaal experiment. Antwerpen draagt als geen andere Vlaamse stad de sporen van stadsontwikkeling uit alle tijdsperiodes.
Tijdens deze architectuurrondleiding gaat Archipel per fiets op verkenning door verschillende Antwerpse wijken. We focussen op een van de belangrijkste uitdagingen van elke grootstad: het huisvesten van haar bevolking. We bezoeken onder meer de modernistische Tentoonstellingswijk en het Kiel met de iconische Braemtorens, en fietsen langs de Scheldekaaien richting Linkeroever. We bezoeken enkele iconische gebouwen waaronder de architectenwoning van Leon Stynen en de Riverside-toren op Linkeroever. Onderweg verkennen we de plannen en utopieën, en ontdekken we de zichtbare lagen van kleine én grote ingrepen in het stedelijk weefsel doorheen de jaren.
Organisatie: Laurens Van Hoek, Eline Van Herzeele, Carine Reygaerts, Eva Lo
Programma
1960 BP Building, Léon Stynen & Paul De Meyer
1933 Eigen woning, Léon Stynen
1932 Complex van zes eengezinswoningen, Eduard Van Steenbergen
1955 Kielparktorens, Jos Smolderen
2025 Reconstructie kielparktorens, CZAAR
1955 Wooneenheid Kiel, Renaat Braem
2014 IGLO, De Smet Vermeulen Architecten, Architecten De Vylder Vinck Taillieu, Tom Thys Architecten
1971 Riverside Tower, Léon Stynen & Paul De Meyer
2021 Duplex apartement in Riverside Tower, Studio Okami Architects
Eva Lo
1960 – Leon Stynen Paul De Meyer – BP Building
Eva Lo
1960 – Leon Stynen Paul De Meyer – BP Building
Eva Lo
1933 – Leon Stynen – eigen woning
Eva Lo
1933 – Leon Stynen – eigen woning
Eva Lo
1933 – Leon Stynen – eigen woning
Eva Lo
1932 – Eduard Van Steenbergen – zes woningen
Eva Lo
1932 – Eduard Van Steenbergen – zes woningen
Eva Lo
1932 – Eduard Van Steenbergen – zes woningen
Steven Massart
2025 – Czaar – Kielparktoren
Steven Massart
2025 – Czaar – Kielparktoren
Eva Lo
1955 – Renaat Braem – Wooneenheid Kiel
Eva Lo
1955 – Renaat Braem – Wooneenheid Kiel
Eva Lo
1955 – Renaat Braem – Wooneenheid Kiel
Eva Lo
2014 – De Smet Vermeulen Architecten, Architecten De Vylder Vinck Taillieu, Tom Thys Architecten – IGLO
Eva Lo
2014 – De Smet Vermeulen Architecten, Architecten De Vylder Vinck Taillieu, Tom Thys Architecten – IGLO
Eva Lo
1971 – Leon Stynen Paul De Meyer – Riverside soon Gallery
Tim Van de Velde
1971 – Leon Stynen Paul De Meyer – Riverside soon Gallery
Tim Van de Velde
1971 – Leon Stynen Paul De Meyer – Riverside soon Gallery
Olmo Peeters
2021 -Studio Okami -Riverside Tower
Olmo Peeters
2021 -Studio Okami -Riverside Tower
Matthijs van der Burgt
2021 -Studio Okami -Riverside Tower
Deelnemen
Er vertrekken twee groepen van max 16 deelnemers + 2 gidsen. De eerste groep vertrekt om 9u00 met gidsen Eline en Laurens, de tweede groep om 10u00 met gidsen Carine en Eva.
De beperking op de inschrijvingen is ingegeven door het interieurbezoek van de woningen. Het deelnemersaantal is onderling overeengekomen met de eigenaars zodat het voor hen behapbaar blijft.
Start- en eindpunt: station Antwerpen-Centraal
Einde voorzien tussen 17u30 en 18u30
Het totale traject van de fietstocht is ± 22,7 km en duurt ± 8u00.
Inbegrepen in de prijs:- persoonlijke ongevallenverzekering
- gedrukte fietskaart
- toegang tot de gebouwen + reisbegeleiding
- lunchpakket
- huur fiets
- verplaatsing van en naar Antwerpen
Praktische informatie volgt, na bevestiging van je deelname.