Afra & Tobia Scarpa (IT)

Het werk van Carlo Scarpa (1906-1978) is bekend. Het was een architectuur die doordrongen was van de architectuurcultuur van Venetië en omgeving, en getuigde van een verbluffend samengaan van nieuwe architectuur met oude architectuur, als gelaagdheden in de tijd die elkaar respecteren. Aan het oeuvre van Scarpa in Noord-Italië wordt in onze architectuurreis in mei 1997 ruim aandacht besteed.

In 1935 werd zijn zoon Tobia Scarpa geboren, die samen met zijn vrouw Afra de Scarpa-traditie verderzette. Het is boeiend te zien hoe een analoge precisie van detaillering en confrontatie van nieuw met oud, hetzelfde respectvol omgaan met monumenten, dezelfde architecturale cultuur van omgaan met ruimte, materiaal, licht in het werk van Afra en Tobia Scarpa verdergaat.

Naast tal van woningen, kregen de Scarpa’s als belangrijke opdrachtgever: het gekende Benetton bedrijf waarvoor ze fabrieken en magazijnen bouwden in Padermo di Ponzano, Castretti di Villorba, Parigi en recent in Treviso. Het spreekt vanzelf dat verschillende van deze gebouwen op de archipel-reis in mei zullen worden bezocht. Een belangrijk deel van hun activiteiten draait om meubeldesign, waarvan een deel in Hoegaarden ter plaatse zal te zien zijn.

Beide architecten lichten hun werk toe in Hoegaarden, waar voor de gelegenheid ook een tentoonstelling werd opgezet. De architecten Scarpa brengen ook wijn mee uit hun personlijke wijngaard, die na afloop ter degustatie wordt aangeboden.

TOBIA SCARPA & AFRA BINANCHIN
Tobia Scarpa is geboren in Venetië in 1935.
Afra Binanchin is geboren in Montebelluna (Treviso) in 1937.

In 1957 realiseerde Tobia Scarpa zijn eerste werken voor de Veneza Venini. Vanaf 1959 werkt hij samen met zijn vader Carlo Scarpa, die toen professor was aan het architectuurinstituut te Venetië. Hij werkte toen mee aan diverse designopdrachten (de creatie van een reeks bestekken die naderhand in Boston een designprijs kregen, de creatie van lampen voor Flos). In 1962-63 werkte hij mee aan de renovatie van het Italiaans paviljoen op de Venetië-biënnale.

Afra Binanchin en Tobia Scarpa studeerden aan de architectuurfaculteit in Venetië, waar ze in 1969 hun diploma behaalden. Als student hadden ze reeds een solide professionele eigen praktijk achter de rug. Diverse meubels voor Dino Gavina (vandaag Knoll International), lichtarmaturen voor Flos en design-opdrachten voor Cassina. In 1964 begon een samenwerking met Aldo Bartolomeo, eigenaar van Stildomus, en maakten ze kennis met Luciano Benetton, voor wie zij een eerste fabriek bouwden in Padernmo di Paonzano, gevolgd door een woning, en een serie magazijnen. Het was de start van een nieuwe bedrijfsfilosofie van productie, distributie en verkoop.

Voor C&B realiseerden ze in 1966 een nieuwe fabriek in Novedrate (Como) en in 1969 (het jaar waarin ze afstudeerden) tekenden ze hun eigen woning op het Venetiaanse platteland. Het werd hun experimenteel architectuurlaboratorium waarin zowel oude als nieuwe technieken werden uitgetest. Deze experimenten kregen hun weerslag in nieuwbouw-realisaties (1976 casa Lorenzin, uffici Moxalto…) in restaurants en renovatieopdrachten (1975 villa Fragiacomo, villa Minelli) (1979 casa Tonolo) en in tal van samenwerkingen.

In de jaren 80 zetten deze ervaringen zich door in een beheerste architectuur en design die weerstand biedt aan ‘modes’ en die vooral op zoek gaat naar tijdloosheid. Er is sprake van een voortdurende dialectische wisselwerking tussen hun design en architectuuropdrachten, gestoeld (op welke school dan ook) op een constante basisethiek. In designopdrachten voor Copion (1981), Casa Dali (1986), Meritalia (1987) en IB office (1989). In grote architectuuropdrachten voor Benetton : gerobotiseerde magazijnen (1980), de hersturcturering van de fabriek in Ponzano 1980), de jeansafdeling (1993) in Castrette di Villorba, de fabriek in Treviso… De Scarpa’s zijn als het ware de huisarchitecten voor het Benetton-bedrijf die (zoals gekend) aan het bedrijfsimago een prioritaire rol heeft toebedeeld. De recente woning Molteni (Como), de woning Soichi (in Japan) en de woning Daolio (Guastalla) getuigen van een beheerste dialoog met de context, de grote aandacht voor materiaalgebruik en detaillering, de kwaliteit van de ruimten, de kwaliteit van het leven.