BLAF architecten

Een blauw “verkeersbord” met het opvallende logo van BLAF verraadt de locatie van het Lokerse architectenbureau in een rustige woonstraat vlakbij de Markt te Lokeren. Een grote wagenpoort geeft toegang tot een brede doorgang met zicht op de tuin, het bureau rechts, de vergaderzaal links. We hebben een ongedwongen babbel met Bart Van Den Driessche, één van de zaakvoerders van BLAF architecten. Lieven Nijs, de andere zaakvoerder, vervoegt het gezelschap na een vergadering in Brussel.

Stijn Bollaert
Beide architecten liepen stage bij dezelfde Lokerse architect, een echte bouwmeester, met oog voor detail, met oog voor hout. Van kindsbeen af was Bart in de werkplaats van zijn grootvader reeds met het materiaal hout vertrouwd. Hij vond onlangs een schriftje terug waarin hij als 10-jarige neerschreef dat hij architect wou worden en plannen tekende. Het bureau startte aanvankelijk met kleine projecten, vooral verbouwingen waarbij het materiaal hout eerder een evidentie dan een keuze was. Vanuit de eigenschappen van hout begaf het bureau zich onbewust op het domein van laag-energetisch bouwen. De samenwerking met Barbara Oelbrandt bij het ontwerpen van de nulenergetische woning met huid van textiel maakte het tot een bewust ecologisch bouwen: hoe anders bouwen, nadenken over tradities en niet-tradities, en dit in vol bewustzijn.

Voor de buitenwereld lijkt het alsof BLAF gestart is met dat eerste project dat in de prijzen viel, maar daar is een hele ontwikkeling aan voorafgegaan. Vertrekken van kleinschaligheid is een doordachte strategie met de intentie alle deelaspecten op een gelijkwaardige manier onder de knie te krijgen en te behandelen.

BLAF werkt aan een integrale duurzaamheid, niet als een hol woord, maar als essentie van deze tijd! “Als je ziet hoe snel alles geëvolueerd is de laatste vijftig jaar. Dan moet je ook je visie kunnen bijstellen. Het gaat niet over het een of het ander, het gaat over alles en dat is een evidentie die wij al jaren meenemen: ecologisch en energiebewust bouwen. Dat is absoluut geen vraagstuk.” aldus Bart Van Den Driessche. “Net zoals je een bepaald budget moet halen, moet je evenzeer een ecologisch vraagstuk oplossen, streven naar efficiënte functionaliteit, optimale bouwmethode, passende structuur, de juiste materialisatie en vormentaal, technische werking, … en dit alles binnen de diverse randvoorwaarden.”

Stijn Bollaert BLAF is een team dat de nodige diversiteit in huis heeft om op alle facetten een antwoord te kunnen bieden. Een team in constante interne dialoog om alles aan elkaar te linken en op elkaar af te stemmen. Deze werkwijze doorheen het hele proces van vragen en antwoorden leidt tot architectuur. Alles hangt samen. De architecturale beeldkwaliteit is niet noodzakelijk het belangrijkste. Het is een streefdoel, net zoals het budget en het maximaal energetisch bouwen een streefdoel is.

BLAF wil op elk vlak (ecologisch, stedenbouwkundig, functioneel, programma van eisen, bouwkundig…) het maximum haalbare. Als aan één aspect niet voldaan wordt, voldoet het ontwerp niet. Hoe meer je de afzonderlijke randvoorwaarden beheerst en beheert, hoe sterker het geheel wordt. Om die totaliteit in de hand te kunnen houden is BLAF overtuigd dat de technische aspecten van architectuur en de energetische vraagstukken meer en meer vraagstukken zijn voor de ontwerper en niet louter voor de ingenieur en/of technische raadgever. Het zijn net die overkoepelende ontwerperskwaliteiten die alles aan elkaar binden.

Ecologisch bouwen moet een levenswijze worden, en mag niet verglijden tot een elitaire zaak. Een breed maatschappelijk draagvlak moet instaan voor een nieuw bewustzijn. Nieuwe uitdagingen geven aanleiding tot nieuwe experimenten en het verleggen van grenzen. Van bij de start heeft BLAF gekozen voor de trage weg en hierbij sterk geïnvesteerd in onderzoek. De eigenzinnige werkwijze van het bureau wordt gereflecteerd in de toch enigszins rebelse naamgeving BLAF en het logo. Initieel refererend naar de namen van drie partners (inmiddels twee), overstijgt dit anagram haar ontstaan en maakt gewag van een bijzondere instelling die niet alleen architecturaal maar ook maatschappelijke vraagstelling wenst. Een geheel eigen (rebels?) pad als principe.

Voor de lezing kan u aan de hand van bijhorend fietskaartje een aantal projecten in Lokeren gaan bekijken. De woningen zijn wel enkel van buitenaf te bezichtigen.