Callebaut Architecten

Tim Van de Velde Woning Roelants – Arch. Willy van der Meeren

Het behoud van architectonisch erfgoed is een discursieve praktijk, die enerzijds haar rechtvaardiging zoekt in de geschiedenis, en anderzijds in de (collectieve) herinnering. Het erfgoed van de moderne architectuur wordt veelal nog niet beschouwd als onderdeel van de ‘geschiedenis’.

Wouter Callebaut (Callebaut Architecten) bespreekt in het kader hiervan de rol en het belang van de steeds toenemende aandacht voor de overblijfselen van deze nog maar recent tot de geschiedenis behorende architectuurpraktijken. Binnen de lezing wordt gefocust op de aanpak en restauratiemethodiek waarmee deze gebouwen worden benaderd en hoe sterk deze aanpak verschilt van de hedendaagse ‘klassieke’ restauratiepraktijk. Moderne monumenten vragen een benaderingswijze die soms haaks staat op door de decennia heen gegroeide restauratie­methodieken en stellen ze zo ook opnieuw in vraag.

Wouter Callebaut licht de complexiteit, maar voornamelijk ook het ongelofelijk fascinerende parcours van de restauratie van modern erfgoed toe aan de hand van vier case-studies uit de eigen praktijk:

De Shop (1963) – Arch. Ferdinand Peeters

Callebaut Architecten De Shop – Arch. Ferdinand Peeters


Callebaut Architecten De Shop – Arch. Ferdinand Peeters

De Shop is niet alleen een prachtig pand, maar draagt ook een hele geschiedenis met zich mee. In 1937 werd op deze plek het eerste aanwervingsbureau voor scheepsherstellers opgericht. Het huidige gebouw, met karakteristieke ronde gevel, dateert van 1963, gebouwd in het kielzog van Expo 58. Dertig jaar later (in 1994) werd het aanwervingsbureau gesloten, en vervolgens stond het pand zeven jaar lang leeg. Architect Ferdinand Peeters kwam in dienst van de stad Antwerpen vanaf 1946, benoemd tot hoofdarchitect-directeur van de Dienst voor stadsgebouwen op 1 juli 1953. Het drieledige, conische gebouw is uitgevoerd in een betonskeletstructuur waarvan de verticale delen in de gevel zichtbaar werden gelaten, en vooral de bovengevel de vorm aanneemt van een open glazen scherm. De opbouw in drie plastisch onderscheiden volumes vloeit voort uit het voormalige gebouw.

Woning Roelants (1962) – Arch. Willy van der Meeren (1923-2002)

Tim Van de Velde Woning Roelants – Arch. Willy van der Meeren


Tim Van de Velde Woning Roelants – Arch. Willy van der Meeren


Tim Van de Velde Woning Roelants – Arch. Willy van der Meeren

Woning Roelants behoort tot een van de belangrijkste gebouwen van het Belgisch naoorlogse modernisme. Schrijver / journalist / conservator van het Kasteel van Gaasbeek, Maurice Roelants, liet op zijn 67ste een experimentele woning liet bouwen, door Willy Van Der Meeren. De woning, als “bunker” in de buurt bekend, behoort tot het topwerk van de architect. De woning getuigt van een ongeëvenaard gevoel voor ruimte en harmonie. De woning raakte een aantal jaren na de dood van de bouwheer in verval. De huidige eigenaar liet de woning tot in de kleinste details in ere herstellen.

Theologisch en Pastoraal Centrum (1968-70)– Arch. Paul Felix (1913-1981)

Allt Theologisch en Pastoraal Centrum – Arch. Paul Felix


Allt Theologisch en Pastoraal Centrum – Arch. Paul Felix


Allt Theologisch en Pastoraal Centrum – Arch. Paul Felix

Kort na de heroprichting van het bisdom Antwerpen in 1962 werd beslist een seminarie op te richten. De keuze viel op de bouw van een nieuw, modern gebouwencomplex op een terrein buiten het stadscentrum in de groene omgeving van het Middelheim- en Nachtegalenpark. In de vier paviljoenen met studentenkamers verbleven toen de seminaristen. Vandaag de dag is het Theologisch en Pastoraal centrum in Antwerpen een vormings-, kennis- en informatiecentrum van het bisdom Antwerpen. Het centrum is een interessante en belangrijke realisatie binnen het oeuvre van ingenieur-architect Paul Felix, een toonaangevende figuur in het Belgische architectuurlandschap van na de Tweede Wereldoorlog. In 2011 werden de gebouwen beschermd als monument omwille van de architectuurhistorische, artistieke en sociaal-culturele waarde.

Woning van den Schrieck (1962-65) – Arch. Jacques Dupuis (1914-1984) en Albert Bontridder (1921-2015)

Allt Woning van den Schrieck – Arch. Jacques Dupuis en Albert Bontridder


Allt Woning van den Schrieck – Arch. Jacques Dupuis en Albert Bontridder


Allt Woning van den Schrieck – Arch. Jacques Dupuis en Albert Bontridder

We treffen hier een bungalow pure jaren ’60. Het betreft het grootste complex ooit van de iconische architecten Jacques Dupuis en Albert Bontridder . Arts Van Den Schrieck liet een villa bouwen op een 5 hectare terrein op een voormalige eigendom Abdij Keizersberg. Het architecturaal concept staat integraal in teken van functionele doordachtheid, grandeur en luxe uitstraling. Lijnen, vlakken en perspectieven zijn consequent zuiver uitgezet en opgebouwd vanuit essenties zoals vergezicht, lichtinval en vloeiend doortrekken van ruimtes.

Callebaut Architecten is een Belgisch architectenbureau gespecialiseerd in renovatie en restauratie van erfgoed. Het bureau focust zich hierbij op de essentie: het ontdoen van het overbodige en het terugbrengen van het ‘oude’ cachet en de authentieke sfeer, met het oog op de nieuwe functie en toekomst. Deze afweging wordt samengevat in de term ‘dynamisch behoud’.