Jørn Utzon

Jørn Oberg Utzon (°København, 9 april 1918 – †København, 29 november 2008) was een Deens architect, hij won de Pritzkerprijs in 2003.

Utzons ouders verhuisden onmiddellijk na zijn geboorte van Kopenhagen naar Aalborg, de stad waar hij opgroeide en die hem eert met het aan het havenfront gelegen Utzon Center. Hij studeerde aan de Koninklijke Academie in Kopenhagen. Na zijn afstuderen in 1941 werkte hij drie jaar in Stockholm en daarna twee jaar bij Alvar Aalto in Helsinki. Vervolgens maakte hij een studiereis door Europa en Marokko en werkte korte tijd in Parijs. In 1949 reisde hij door Mexico en de Verenigde Staten, waar hij kennis maakte met Frank Lloyd Wright, die grote invloed op hem had. In 1950 ging hij terug naar Denemarken en richtte in Kopenhagen zijn eigen architectenbureau op.

In 1957 werd zijn ontwerp voor het nieuwe Operahuis in Sydney als winnaar van een internationale prijsvraag uitgeroepen. Dit gebouw functioneert als een herkenningspunt voor Sydney zoals de Eiffeltoren dat doet voor Parijs of de Tower Bridge voor Londen. Tijdens de uitvoering van het project in 1966 kreeg Utzon meningsverschillen met de opdrachtgever (de Australische overheid) over de kosten. Hij verliet Australië en bij de opening in 1973 door koningin Elisabeth werd hij niet uitgenodigd. Hij heeft het gebouw nooit in voltooide staat gezien. Later werd hij volledig in ere hersteld en met Australische eerbewijzen overladen. Hij ontwierp zelfs, hoewel hij om gezondheidsredenen niet naar Sydney kon komen, een uitbreiding aan het gebouw die in 2006, opnieuw door koningin Elisabeth, werd geopend.